Zabiegi chirurgiczne
Usuwanie cysty
Cysta w obrębie oka to łagodna zmiana, która może występować zarówno w obrębie spojówki jak i powieki górnej i dolnej. Wyglądem przypomina jasny guzek wypełniony przeźroczystym płynem. Pokrywający cystę nabłonek nie jest zmieniony chorobowo, a sama zmiana nie ma charakteru rozrostowego i występuje punktowo. Cysta może się jednak powiększać ze względu na ilość gromadzącego się płynu i wymaga usunięcia chirurgicznego, którego celem jest zniszczenie torebki i ewakuowanie płynu wypełniającego cystę. Płyn może mieć różną konsystencję od przeźroczystego wodnistego do bardziej mętnego i lepkiego.
Leczenie cysty w oku obejmuje przede wszystkim zabieg chirurgiczny. Jest on bezbolesny, wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Polega na nacięciu zmiany i usunięciu zalegającego z niej płynu.
Zabiegi chirurgiczne
Kaszak
Kaszak (łac. athaeroma) jest łagodnym guzem skóry figurującym w świecie medycyny pod nazwami cysty naskórkowej (łac. cystis epidermoidales) czy torbieli łojowej (łac. cystits sebacea). Występuje w obrębie mieszków włosowych i gruczołów łojowych i powstaje w wyniku zaczopowania ujść tych gruczołów. Ściana cysty zbudowana jest z nabłonka wielowarstwowego płaskiego, a jej wnętrze wypełniają masy rogowe wymieszane z substancjami łojowymi, komórkami złuszczonego naskórka oraz fragmentami mieszków włosowych. Tworzenie cyst naskórkowych wynika z nadmiernej proliferacji naskórka w obrębie warstwy skóry właściwej. Ponadto w budowie histologicznej ściany cysty występujące keratyny 1 i 10 są typowe dla warstw nadpodstawnych naskórka. Z obserwacji i badań wynika, iż źródłem tego naskórka jest górna część mieszka włosowego zwana infundibulum.
Zabiegiem zapewniającym skuteczne usunięcie zmiany i zminimalizowanie ryzyka nawrotu jest całkowite wycięcie kaszaka. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym. Operator wykonuje 2-3 centymetrowe nacięcie torbieli, a następnie wyłuszcza całą zawartość cysty naskórkowej, robiąc to bardzo dokładnie na koniec rewidując pole rany. Po tym lekarz zszywa ranę. Po 7 dniach na wizycie kontrolnej zdejmowane są szwy.
Zabiegi chirurgiczne
Kępki żółte
Kępki żółte to żółtawe, grudkowe zmiany skórne, które najczęściej występują na powiekach w pobliżu kąta wewnętrznego oka. Zmiany te są często symetryczne, mogą zajmować wszystkie cztery powieki, choć częściej zdarzają się w powiekach górnych niż dolnych. Stanowią głównie problem kosmetyczny, nie mają tendencji do zezłośliwienia. Powstawanie kępek żółtych wiąże się z pochłanianiem przez makrofagi nadmiernej ilości tłuszczów (lipidów) i tworzenia się w ten sposób tzw. komórek piankowatych, w których obecne są wewnątrzkomórkowe depozyty cholesterolu. Występują u osób ze zwiększonym stężeniem lipidów w surowicy. Niekiedy ich obecność wiąże się ze zmniejszonym stężeniem frakcji cholesterolu o dużej gęstości (tzw. dobrego cholesterolu, HDL) i zwiększonego stężenia frakcji cholesterolu o niskiej gęstości (tzw. złego cholesterolu, LDL). Kępki żółte stwierdza się częściej u chorych z hiperlipidemią typu II oraz typu IV. Opisano rodzinne przypadki występowania tych zmian. Jednak większość kępek żółtych dotyka osoby, u których nie ma żadnych zaburzeń lipidowych.
Najlepszą metodą ich usunięcia jest wycięcie chirurgiczne. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym i trwa kilkanaście minut. Potencjalne, małe blizny chowają się w naturalnych zmarszczkach powieki, z czasem stają się całkowicie niewidoczne.
Zabiegi chirurgiczne
Gradówka (chalazion)
Gradówka (chalazion) to przewlekłe zapalenie gruczołu tarczowego (zwanego też gruczołem Meiboma) na wewnętrznej stronie powieki. Dochodzi do niego w wyniku zaczopowania tegoż gruczołu gromadzącą się u jego ujścia wydzieliną i obumarłym materiałem komórkowym, co w konsekwencji prowadzi do rozwoju stanu zapalnego. Niekiedy do gradówki dochodzi w wyniku zapalenia brzegu powieki lub jęczmienia. Pojawia się wówczas niewielkich rozmiarów guzek. Nie jest on bolesny, jednak w wyniku obrzęku powiek może powodować uczucie ucisku i kłucia. Widoczne jest również wyraźne zaczerwienienie spojówki.
W pierwszych dobach, zwłaszcza gdy zmiana zlokalizowana jest blisko brzegu powieki można zastosować ciepłe, suche okłady i masaż nawet kilka razy dziennie w celu udrożnienia przewodu i „wyciśnięcia” zalegającej wydzieliny z gruczołu. W przypadku braku poprawy konieczna jest konsultacja okulistyczna i zastosowanie leków miejscowych.
Jeśli po zastosowanym leczeniu, które zwykle trwa ok. 2-4 tygodni, objawy nie ustąpią, okulista może podjąć decyzję o usunięciu gradówki metodą chirurgiczną.
Zabieg ten wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, gdyż cała procedura jest minimalnie inwazyjna. Okulista podaje znieczulenie podskórne i nacina guzek (w standardowych przypadkach od wewnętrznej strony powieki) w celu wyłuszczeniu zmiany wraz z otaczającą ją torebką. Po wykonaniu tych czynności zakładany jest opatrunek i aplikowana jest miejscowo maść z antybiotykiem. Zakładanie szwów nie jest konieczne, gdyż wykonane cięcie spojówki powiekowej jest minimalnych rozmiarów.
W rzadkich przypadkach gradówkę usuwa się poprzez nacięcie skóry powieki – wówczas zakłada się pojedyncze szwy skórne, które usuwane są po 5-7 dniach od zabiegu.
Opatrunek założony po zabiegu można zdjąć po kilku godzinach. Pacjent jeszcze tego samego dnia może wrócić do swoich codziennych aktywności. Niezbędne jest jednak stosowanie zaleconych przez lekarza maści z antybiotykiem.
Należy pamiętać, aby w żadnym przypadku nie podejmować samodzielnych prób przebijania gradówki w warunkach domowych!
